Dlaczego saksofon gra?
Źródłem dźwięku jest drgający stroik, przymocowany ligaturą do ustnika.
Przygotowanie ustnika do gry:
Zwracaj uwagę na to, aby cienka krawędź stroika znajdowała się dokładnie w miejscu krawędzi ustnika. Dbaj również o to, aby stroik nie był przesunięty na boki względem ustnika.
Bądź cierpliwy i precyzyjny. Każda niedokładność w tej czynności będzie miała wpływ na dyskomfort podczas gry.
Wybór marki ustnika, stroików i innych akcesoriów, jest kwestią indywidualną, ale niezwykle istotną. Ustnik i stroik mają bardzo duży wpływ na jakość dźwięku i komfort gry. Szczególną uwagę należy zwrócić na dobór ustnika.
Trzy podstawowe cechy ustnika
| Wielkość | Każda odmiana saksofonu wymaga odpowiedniej wielkości ustnika. W przypadku tego podręcznika, będzie to ustnik do saksofonu altowego. |
| Materiał | Najczęściej z tworzyw sztucznych lub z metalu. Ustniki metalowe przeznaczone są do wykonywania tzw. muzyki rozrywkowej, choć jest wiele modeli z tworzyw sztucznych, dedykowanych temu rodzajowi muzyki. Ustniki przeznaczone do muzyki klasycznej, produkowane są z tworzyw sztucznych. |
| Kształt | Tutaj najistotniejsze jest odchylenie, czyli odległość między końcówką stroika i ustnika. Im większe odchylenie, tym większa szczelina między przymocowanym stroikiem i krawędzią ustnika. |
Trzy podstawowe cechy stroika
| Wielkość | Każda odmiana saksofonu wymaga odpowiedniego stroika (do saksofonu altowego, tenorowego, itd.). |
| Materiał | Najczęściej z drewna (trzciny), choć są dostępne również stroiki syntetyczne. |
| Grubość (twardość) |
Producenci stosują numerację, określającą grubość stroików. |
Podsumowując:
Im twardszy stroik i większe odchylenie ustnika, tym większa siła potrzebna do wydobycia dźwięku. Dlatego z reguły do większego odchylenia ustnika, dobieramy bardziej miękkie stroiki. Początkującym zalecam ustniki z tworzyw sztucznych o niewielkim odchyleniu i stroiki drewniane o grubości 2 – 2,5. Należy mieć na uwadze fakt, że każdy stroik jest inny, ma nieco inne właściwości. W związku z tym każdy egzemplarz będzie miał nieco inne walory brzmieniowe, nawet jeśli będzie tej samej firmy i tej samej grubości.
Podczas eksploatacji (gry) stroiki się zużywają, dlatego co pewien czas trzeba wymieniać je na nowe. Nie można określić dokładnego czasu, po którym stroik się zużyje (ze względu na indywidualne właściwości, o których mowa wcześniej). Symptomy zużycia to: fizyczne
uszkodzenie (złamanie), falisty kształt cienkiej części po zwilżeniu, słaba reakcja na poszczególne elementy techniki gry. Rozpoznawanie symptomów zużycia (szczególnie słabej reakcji), wykształca się wraz z doświadczeniem.
Dobierając stroik do określonego modelu ustnika, można posłużyć się również tabelami producentów.
Przed rozpoczęciem gry na ustniku, warto zabezpieczyć go naklejką, żeby uniknąć uszkodzeń powstałych wskutek kontaktu z górnymi zębami.
Cienka część stroika jest bardzo krucha i łatwo ją uszkodzić. Stosuj więc ochraniacz na ustnik.
