4. Pasaże – Adam Wojtasik

Bemol (b) obniża dźwięk o pół tonu, zmieniając jego nazwę. Do nazwy nuty, której dotyczy, dodajemy końcówkę „es”.
Wyjątek stanowi obniżone h, h z bemolem to b.
Inne wyjątki to es (nie ees) i as (nie aes).

Dźwięki b¹ i b²

b¹ leży na trzeciej linii + b

b² leży nad pierwszą dodaną linią + b

Aplikatura: przyciskamy klapę pod drugim palcem lewej ręki i jednocześnie małą klapę znajdującą się nieco niżej.
Dźwięki b¹ i b² różni tylko użycie klapy oktawowej.

W ćwiczeniu 46 należy zwrócić uwagę na kilka istotnych elementów:

oddechy w taktach 12 i 16. Nuty poprzedzające oddechy to ósemki, więc czasu na nabranie powietrza jest mniej niż dotychczas,
duże (w porównaniu z poprzednimi) skoki interwałowe (seksty) w artykulacji legato (takty 10, 12, 14 i 16). Dodatkową trudność stanowi fakt, że łączymy dźwięk wyższy z niższym, zmieniając rejestry przy użyciu klapy oktawowej. Istnieje ryzyko, że chcąc zagrać dźwięk niższy, będziemy instynktownie obniżać żuchwę, wówczas barwa i intonacja zmienią się,
skrót „rit.”, który oznacza „zwolnienie” (od włoskiego ritardando, ritenuto).

Ćwiczenie 47

Całość

Piano

Enharmonia to inny zapis dźwięków o tej samej wysokości.

Znając rolę bemola i krzyżyka, potrafisz już zagrać znacznie więcej dźwięków, niż wcześniej. Przypomnij sobie półtony naturalne, które występują między dźwiękami e i f oraz h i c. Dlatego:

podwyższone o pół tonu e, czyli eis, ma taką samą wysokość jak f,
podwyższone h, czyli his, to brzmiące c,
czy odwrotnie:
obniżone f, czyli fes to brzmiące e,
obniżone c, czyli ces to brzmiące h.

Pozostałe pary enharmoniczne, oddalone od siebie o cały ton, wymagają podwyższenia jednego dźwięku i obniżenia drugiego, aby spotkać się na tej samej wysokości:
cis = des, dis = es, fis = ges, gis = as, ais = b.

Wybór nazwy dźwięku nie jest przypadkowy. Chodzi o wzory:
Wykonując obie linijki, w granych dźwiękach nie ma różnicy, ale chcąc zapisać gamę G dur, konstrukcja musi być sekundowa. Dlatego w zapisie tylko pierwsza melodia jest gamą.

tent ex tjestd urzotr
udnie jps zecz ytać

Podobnie w przypadku gamy e moll harmonicznej.
Tylko pierwsza melodia jest gamą.

ten tekst jest dużo
łatwiej przeczytać

Zapisując muzykę zgodnie z wzorami (zasadami), dużo łatwiej jest ją wykonywać i rozumieć.

O ile płynne przejście palcem wskazującym z b na h jest możliwe, o tyle przejście z h na b, używając jednego palca, stanowi problem.
Dlatego alternatywnie dźwięk b wykonujemy poprzez dodanie do chwytu a klapy Ta, znajdującej się z boku saksofonu.

Podobnie, klapa Tc pomaga w płynnym łączeniu dźwięków h i c.

a + Ta = b